Kịch bản là gì? Hướng dẫn cách viết kịch bản đơn giản

Kịch bản được hiểu là tài liệu mô tả chi tiết cách diễn ra một sự kiện, một tình huống trong một tác phẩm nghệ thuật như phim, chương trình truyền hình, vở kịch, video âm nhạc, video trên TikTok. Có nhiều loại kịch bản khác nhau, được con người viết đa dạng các hình thức. Chúng ta cùng tìm hiểu sâu hơn ở bài viết này nhé.

1.Kịch bản được hiểu như thế nào?

Trong ngành công nghiệp phim ảnh, kịch bản sẽ được sử dụng để hướng dẫn cho các diễn viên, đạo diễn, nhóm sản xuất và các thành viên liên quan khác thực hiện tác phẩm. Kịch bản giúp chúng ta hình dung được các phân cảnh sẽ diễn ra như thế nào và theo trình tự ra sao. Kịch bản bao gồm nội dung, lời thoại và hành động của các nhân vật. Kịch bản có thể được biên kịch viết dưới nhiều dạng khác nhau: văn bản tường thuật, mô tả cảnh, lời thoại và hướng dẫn hành động. 

Thông tin chi tiết về kịch bản bạn cần biết

2. Hướng dẫn chi tiết cách viết kịch bản

Dưới đây là cách viết kịch bản cơ bản, đơn giản được nhiều người áp dụng. Mọi người có thể tham khảo:

Bước 1: Định hướng rõ đối tượng và mục tiêu viết

Trước khi bắt đầu viết, chúng ta cần phải xác định mục tiêu của kịch bản là gì? Nó có thể là kịch bản hài hước, xúc động hoặc hành động căng thẳng.

Bước 2: Xác định từng phân cảnh và nội dung chính 

Chúng ta nên chia tác phẩm thành các phân cảnh và xác định nội dung chính của từng phân cảnh đó. Điều này sẽ giúp cho người viết cũng như người đọc tập trung vào những gì quan trọng và tránh bị lạc hướng.

Bước 3: Miêu tả hoàn cảnh và tình huống diễn ra phân cảnh đó

Miêu tả hoàn cảnh và tình huống của phân cảnh. Nêu rõ vị trí, thời gian và mọi thứ liên quan đến không gian diễn ra phân cảnh.

Hoàn cảnh và tình huống là bước quan trọng

Bước 4: Viết lời thoại cho nhân vật

Chắc chắn không thể thiếu bước viết lời thoại cho các nhân vật trong từng phân cảnh. Biên kịch khi viết lời thoại cần phản ánh được tính cách và cảm xúc của nhân vật, cũng như thể hiện nội dung chính của phân cảnh.

Bước 5: Mô tả hành động của nhân vật một cách chi tiết hoặc dễ hiểu cho người đọc

Người viết mô tả hành động và chuyển động của các nhân vật trong từng phân cảnh. Bao gồm những gì họ làm, cử chỉ, biểu cảm khuôn mặt ra sao? Và hành động đó có ảnh hưởng đến tình huống như thế nào?

Bước 6: Ghi chú cho đạo diễn

Người viết nên có những ghi chú hoặc chỉ dẫn cụ thể để đạo diễn hoặc diễn viên dễ dàng hơn trong việc thực hiện các phân cảnh. 

Bước 7: Chèn hiệu ứng âm thanh và hình ảnh phù hợp cho từng phân cảnh

Nếu cần, chúng ta có thể đưa âm thanh (nhạc nền, tiếng nói, tiếng động) và hiệu ứng hình ảnh (quay phim theo góc nghiêng, zoom,...) để làm cho phân cảnh đó thêm sống động hơn hơn.

Bước 8: Sắp xếp và định dạng lại văn bản kịch bản một cách logic, dễ hiểu

Người viết sắp xếp các phân cảnh theo thứ tự logic, để người đọc dễ theo dõi. Sử dụng định dạng văn bản đồng nhất để biểu thị lời thoại, hành động và chuyển động của nhân vật.

Bước 9: Đọc thử, kiểm tra và hoàn thiện kịch bản

Sau khi hoàn thành việc viết kịch bản, biên kịch đọc lại để kiểm tra các lỗi chính tả. Đảm bảo rằng mọi thứ trong kịch bản đều rõ ràng và dễ hiểu. Người viết có thể nhờ một người có kinh nghiệm đọc thử kịch bản để họ đưa ra nhận xét. Từ đó, điều chỉnh để cải thiện kịch bản cho hay hơn. 

3. Ví dụ về một vài mẫu kịch bản 

Mình sẽ giới thiệu đến mọi người một vài mẫu kịch bản ngắn dưới dạng rút gọn.

Gợi ý 2 mẫu kịch bản ví dụ dành cho bạn 

Mẫu 1

Tiêu đề kịch bản: Hạnh phúc bên gia đình

Mở cảnh: Sân trước nhà, cây cối xanh tốt, mặt trời mọc, nắng sớm chói chang chiếu vào khung cửa sổ.

Cảnh 1: (Trong một căn nhà nhỏ) Các thành viên trong gia đình lần lượt tỉnh dậy. Họ đã cùng nhau chuẩn bị bữa sáng và ăn uống vui vẻ (không khí nhộn nhịp, tiếng cười bao trùm khắp căn nhà, tràn đầy sự ấm áp).

Cảnh 2: Mọi người hăng hái cùng nhau lau dọn nhà cửa, làm vườn, tưới cây, vừa dọn vừa đùa giỡn hết sức vui vẻ và hạnh phúc.

Cảnh 3: (Phòng khách gia đình) Mọi người tụ tập trong phòng khách, có cả các thành viên nhỏ tuổi nhất trong gia đình. Họ kể cho nhau nghe về những chuyện đã trải qua trong một tuần làm việc vất vả, chia sẻ những khó khăn và niềm vui. 

Cảnh 4: Một thành viên trong gia đình kể về một câu chuyện hài hước làm mọi người cười thả ga.

Cảnh 5: (Tại phòng ngủ hoặc phòng làm việc) Mỗi thành viên đang có khoảng thời gian riêng để thư giãn. Có người thì đọc sách, có người viết nhật ký và có người chill theo nhạc.

Cảnh 6: Một thành viên trong gia đình lấy đàn guitar ra và bắt đầu chơi một bản nhạc nhẹ nhàng. Mọi người thấy vậy liền tụ tập lại để nghe và cùng nhau hòa nhịp vào bài hát. 

Cảnh 7: (Nhà bếp) Gia đình cùng nhau nấu bữa tối. Mọi người đều tham gia vào việc chuẩn bị nguyên liệu làm thức ăn và tận hưởng khoảng thời gian hạnh phúc này.

Cảnh 8: Mọi người cùng nhau thưởng thức bữa tối. Không chỉ đơn giản là ngồi ăn mà họ còn trò chuyện và trêu đùa nhau. 

Cảnh 9: ( Phòng khách, đêm muộn) Gia đình cùng nhau chơi trò đố vui, ai thua sẽ bị phạt. 

Kết thúc cảnh: Quay phòng ngủ, mọi người đều đã chìm vào giấc ngủ.

Lời nhắn cuối video: Gia đình là nơi thể hiện sự quan tâm và yêu thương giữa các thành viên qua những khoảnh khắc đơn giản nhưng đầy ý nghĩa. Chúng ta luôn có thể tìm thấy hạnh phúc từ những điều nhỏ bé, hạnh phúc bởi sự hiện diện của nhau.

Mẫu 2

Tiêu đề kịch bản: Những hành động nhỏ - ấm áp trong cuộc sống.

Phần 1: Mở đầu

(Nhân vật chính là một chàng trai trẻ, mang năng lượng tích cực, luôn vui vẻ. Cậu ấy đang đi dạo trong công viên, sau một ngày làm việc vất vả, buổi tối)

Chàng trai: (Nghĩ thầm) Công việc hôm nay của mình nhiều thật. Nhưng không sao, hôm nay không làm hết thì ngày mai làm tiếp. Có sao đâu? (cười rạng rỡ)

Phần 2: Chàng trai gặp một người vô gia cư

(Chàng trai gặp một ông lão vô gia cư đang ngồi trên ghế)

Ông lão: Anh ơi, có thể cho tôi một chút tiền không? Đã 2 ngày tôi chưa có gì vào bụng. Làm ơn giúp tôi với! (ông lão mặt mày nhem nhuốc, đôi mắt đỏ hoe, đầy sự khẩn khoản).

Chàng trai: (Gương mặt khó xử) Cháu chỉ đi dạo thôi nên không mang theo tiền mặt. Ông ở đây đợi cháu một chút, cháu quay lại liền (chàng trai vội vã chạy đi, cậu hướng về phía cửa hàng tiện lợi phía trước) 

Phần 3: Bữa ăn tối ý nghĩa

(Chàng trai quay lại với 2 hộp cơm và một túi đồ ăn. Hai người ngồi đối diện nhau trên chiếc bàn đá ở công viên)

Ông lão: Cảm ơn anh đã giúp tôi. Tôi thật may mắn vì gặp được người tốt như anh.

Chàng trai: Ấy kìa! Ông cứ gọi cháu là cháu đi ạ. Ông đáng tuổi ông cháu mà. Có gì đâu ạ! Chỉ là một hợp cơm thôi. Người với người giúp nhau lúc hoạn nạn là lẽ thường. Cháu có thể không giúp được những điều lớn lao  nhưng ít nhất cháu có thể giúp ông ( cười vui vẻ)

Chàng trai (tiếp tục nói): Cháu không phải là một người hoàn hảo nhưng cháu luôn cố gắng mỗi ngày để có thể hoàn thiện bản thân. Cháu biết rằng một hành động nhỏ cũng có thể mang lại niềm hạnh phúc lớn. Nếu ai cũng làm điều tốt thì thế giới sẽ trở nên tốt đẹp biết bao. Ông nhỉ? 

Ông lão: Cậu còn trẻ mà suy nghĩ sâu sắc quá! Đúng là một chàng trai ấm áp. Một chút sự quan tâm và chia sẻ cũng có thể làm thay đổi cuộc sống của ai đó. Cảm ơn cậu vì đã chia sẻ sự ấm áp và hy vọng tới tôi. 

Phần 4: Chàng trai và ông lão chia tay nhau.

Chàng trai: Chúc chú luôn mạnh khỏe, tìm được một công việc phù hợp và một mái ấm để trở về. Hy vọng có cơ hội gặp lại chú. Hãy sống tích cực lên chú nhé. 

Ông lão: Cảm ơn cậu, chàng trai trẻ. Cậu mang một nguồn năng lượng tuyệt vời lắm đấy! Chúc cho những điều tốt lành luôn tìm đến bên cậu. 

(Chàng trai và ông nhìn nhau bằng ánh mắt ấm áp. Cuối cùng, hai người rẽ hai hướng khác nhau. Âm nhạc vang lên, một bài nhạc nhẹ nhàng, sâu lắng)

Viết kịch bản đòi hỏi một quá trình học tập và thực hành. Mong rằng những chia sẻ của mình sẽ giúp ích nhiều cho mọi người. 

4. Kết luận

Hiểu rõ kịch bản là gì và nắm vững cách viết kịch bản đơn giản sẽ giúp bạn dễ dàng truyền tải ý tưởng một cách mạch lạc và chuyên nghiệp hơn. Hãy bắt đầu từ những bước cơ bản như xác định chủ đề, phát triển nhân vật và bố cục câu chuyện. Từ đó, bạn sẽ dần tạo nên những kịch bản có sức hút mạnh mẽ và giá trị thực tiễn cao.